archaeopteryx says: 18/03/2008 at 09:01 (σχόλιο στο http://www.antinews.gr/2008/03/18/1378/)
Αυτό που συμβαίνει στην διεθνή οικονομία δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Η πρώτη και κλασσική κατάρευση ήταν το 1929. Πιό πρόσφατα, το 1971 (stagflation), το 1973 με την πρώτη πετρελαϊκή κρίση μετά τον πόλεμο του Yom Kippur, το 1979 με την δεύτερη πετρελαϊκή κρίση όταν την κοπάνησε ο Σάχης, το 1987 με την κατάρευση του της Νέας Υόρκης, το 2000 με το “.com bubble”. Τώρα είμαστε σε φάση που εύχομαι και προσεύχομαι να μην είναι σαν αυτή του 1929 (για τους περίεργους φιλομαθείς, η wikipedia και το google έχουν εύκολες παρουσιάσεις για τα παραπάνω και τι αποδεκτές αναλύσεις τους)
Οι κρίσεις έχουν όλες κοινούς παρονομαστές, τις προσδοκίες που δεν υλοποιούνται, τον προηγούμενο εύκολο και “φτηνό” δανεισμό, το συστημικό ρίσκο (systemic risk) και την απότομη άυξηση πρωτων υλών (πετρέλαιο και τρόφιμα — τα τρόφιμα, όσο και αν ακούγεται εξωφρενικό επηρρεάζονται από το κλίμα π.χ. ξηρασία στο Ιλλινόϊ ή ήπιος καιρός στη Ρωσσία)
Μετά το 1929 η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ έμαθε ότι η διατραπεζική ρευστότητα κάνει την κρίση πιό ήπια ή λιγότερο απότομη.
Το 2008 φοβάμαι για τα χειρότερα. Εχουμε παραβεί κάθε κανόνα χρηστής οικονομικής και επενδυτικής διαχείρησης. Οι δυτικοί πίστεψαν ότι οι τιμές των σπιτιών τους θα ανεβαίνει για πάντα και υπερχρεώθηκαν. Οι άπληστοι πίστεψαν ότι μπορούν να δανείζονται για πάντα με 6% και να επενδύουν σε εταιρίες που βγάζουν 12% ή 22%. Οι απληστοάπληστοι φτιάξαν αμοιβαία κεφάλαια που δανείζονταν λεφτά για να επενδύουν σε άπληστους (κάτι τέτοιο είναι τα hedge funds και υπάρχουν ακόμα αλήτες που τα φτιάχνουν και κορόϊδα που τα αγοράζουν).
Υπάρχει ένας ιερός κάνόνας στο βιβλίο μου, που λέει ότι δεν μπορείς να έχεις υψηλή απόδοση χωρίς ρίσκο (και δεν πρέπει να είναι όλα τα αυγά σε ένα καλάθι) και η ψευδαίσθηση των τελευταίων ετών είναι ότι μπορείς. Αυτό αυξάνει το systemic risk. Θα πάω τώρα στα πολύ ψιλά γράμματα του συστημικού ρίσκου. Ενας από τους λόγους κατάρευσης του 1929 (που δεν θα βρείτε στην wikipedia) ήταν ότι οι τράπεζες και δάνειζαν επιχειρήσεις, ΚΑΙ είχαν μετοχές των επιχειρήσεων αυτών. Που σημαίνει δεν πάει καλά ο πελάτης σου, πέφτουν οι μετοχές, ΚΑΙ χάνεις αυτά που σου χρωστάει. Οι τότε σοφοί αμερικανοί νομοθέτες φτιάξαν το Glass-Steagall Act (ψάξτε το) που σε περίληψη απαγόρευε στις τράπεζες που δανείζουν να είναι και επενδυτικές τράπεζες δηλαδή να κατέχουν μετοχές. Ετσι δεν ήταν όλα τα αυγά σε ένα καλάθι. Αυτός ο θεομπαίχτης Κλίντον κατήργησε το Glass-Steagall τo 1984. H Κασσάνδρα πιστεύει ότι αυτό είναι το κουτί της Πανδώρας της εποχής μας.
Υποτίθεται ότι το ΠΑΣΟΚ επέφερε την χρηματιστηριακή κρίση στη Ελλάδα. Τρίχες! Η Ελλληνική εκδοχή της κατάργησης του Glass-Steagall (μαζί με την ελληνική απληστία) επέφεραν την κρίση. Ποιός δανείζει τις ελληνικές επιχειρήσεις? οι τράπεζες. Ποιός βάζει τις μετοχές τους στο ΧΑΑ? οι τράπεζες. Ποιός διαπραγματεύεται και έχει μετοχές στα αμοιβαία του? οι τράπεζες. Ποιός “σώζει” το ΧΑΑ? Οι τράπεζες. Όταν μιά εταιρία δεν πάει καλά και το δάνειο είναι “επισφαλές”, τί κάνει η Τράπεζα? βάζει την εταιρία στο ΧΑΑ για να την αγοράσετε εσείς και εγώ και να καλυφθεί προσωρινά το επισφαλές δάνειο. ΑΥΤΟ ΚΥΡΙΟΙ ΚΑΙ ΚΥΡΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΣΤΗΜΙΚΟ ΡΙΣΚΟ και δεν είναι μόνο ελληνικό το φαινόμενο.
Η Fed επί σειρά ετών διευκολύνει και διευκολύνει κάτι που μεταφράζεται σε τύπωμα χρήματος και πληθωρισμούλη. Λίγο αυτό, λίγο η αδηφαγία για πετρέλαιο, λίγο η φοβία της πυρηνικής (κράξτε με άλλα είναι η μόνη λύση), λίγο οι Κινέζοι που αποφάσισαν και αυτοί να μην κρυώνουν και να τρώνε, νά το πετρέλαιο από το $35 στα $120. (Το 1973 ήταν $3,5 και το 1979 $35… άρα μέχρι τα $350 έχουμε ακόμη δρόμο)
Υπάρχει “κάτι καινούργιο”, πεα κυανεα. Η οικονομία είναι παγκοσμιοποιημένη, η αγορά της Κουάλα Λουμπούρ επηρεάζει την Νέα Υόρκη, η διάχυση της πληροφόρησης είναι άμεση και οι Κεντρικές Τράπεζες συντονίζονται πιό αποτελεσματικά. Ετσι ή θα πάμε όλοι μαζί φούντο, ή η κρίση θα ξεπεραστεί σιγά σιγά, όταν μειωθεί λίγο το βιωτικό επίπεδο των “πλασματικά πλουσίων”, ταϊστούν λίγο (και πληθωριστούν λίγο) οι Κινέζοι, ξεαγγυλωθεί λίγο η Ευρώπη και λυθεί το ενεργειακό. Θα χαθούν σπιτάκια, αυτοκινητάκια, κοτεράκια, θα φορεθούν πουλοβεράκια κοκ.
Μας αρέσει-δεν μας αρέσει, το ενεργειακό είναι το μόνο που ελέγχουμε (το κλίμα, sorry, δεν το πολυελέγχουμε). Οποίο πολιτικό σύστημα και αν διαλέξετε, όποιο μοντέλλο διαχείρισης, όποια οικονομική θεωρία, χωρίς ενέργεια και φαγητό ξαναγυρίζουμε στους σκοτεινούς αιώνες μετά την πτώση των Μυκηνών ή την κατάρευση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Χιλια συγνώμη για την πολυλεξία.
http://www.antinews.gr/?p=4027
Μια κρίση, πολλές ερμηνείες, 25 Οκτωβρίου 2008
http://www.antinews.gr/?p=4321
Γιατί δεν είμαστε μούμιες, 20 Νοεμβρίου 2008
http://www.antinews.gr/?p=4323
Εμεις τα είχαμε πει νωρις, 21 Νοεμβρίου 2008
http://www.antinews.gr/?p=4346
Ενεργειακές κρίσεις, 22 Νοεμβρίου 2008
http://www.antinews.gr/?p=4897
Ο Φάουστ, το Glass-Steagall Act και η κρίση , 10 Ιανουαρίου 2009
http://www.antinews.gr/?p=10490
Οι παραγματικοί υπεύθυνοι για την οικονομική κρίση, 31 Ιουλίου 2009
http://www.antinews.gr/?p=21607
Glass-Steagall Act: Λένε τώρα αυτά που έλεγε το Antinews πριν ένα χρόνο, 3 Νοεμβρίου 2009
http://www.antinews.gr/?p=32613
Ένα (πιθανότατο πλέον) σενάριο καταστροφής, 29 Ιανουαρίου 2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου