Χρηματοδότηση Έργων (α')

Σήμερα θα γράψω κάτι κουραστικό, και φαινομενικά άσχετο, αλλά θα το χρειαστώ σε περίπου 2 αναρτήσεις από τώρα. Κάτι σαν τις επενδύσεις για εκλεκτούς… Μόνο που το σημερινό είναι …συμπλήρωμα…

Βρήκα, τυχαία, τις λέξεις «Project Finance»

To Project Finance, είναι η χρηματοδότηση έργων. Έργων όπως, π.χ., ένας Αυτοκινητόδρομος. ή ένα Αεροδρόμιο. Και το Αεροδρόμιο, και ο Αυτοκινητόδρομος έχουν το κοινό χαρακτηριστικό ότι έχουν προβλέψιμα έσοδα. (Σχεδόν προβλέψιμα έσοδα)

Όταν έχεις μια δουλειά (ένα Έργο) με προβλέψιμα έσοδα, πας στην Τράπεζα και λές: «Φτιάχνω αυτό το Έργο, που έχει προβλέψιμα καθαρά έσοδα, €1.000 τον χρόνο, αλλά δεν έχω λεφτά να το φτιάξω… Μου (ή Με) δανείζετε;

Η Τράπεζα, βλέπει τα 1.000 τον χρόνο, βλέπει ότι είναι περίπου "σίγουρα", και, αν το επιτόκιο είναι 11% τον χρόνο λέει €1.000 / 0.11 = €9.090,9, πες €9,000. Το έργο αυτό, με τα σίγουρα €1.000 τον χρόνο, στηρίζει δάνειο €9.000 εάν το ετήσιο επιτόκιο είναι 11%. Βέβαια, καμία τράπεζα δεν θα σου δώσει δάνειο για το 100% της αξίας ενός έργου, ή ενός σπιτιού. Θα σου δώσει το 50%, το 70%, ανάλογα… Αλλά μάθαμε κάτι: Τα (σχεδόν) σίγουρα μελλοντικά έσοδα σου εξασφαλίζουν ένα δάνειο.

Τώρα θα μάθουμε κάτι άλλο: Αν η Τράπεζα σου δανείσει το π.χ. 70% των χρημάτων για το Έργο, πρέπει να έχεις ή να βρεις το 30%. Αυτό λέγεται ίδια κεφάλαια. Τα βάζει ο ιδιοκτήτης του έργου. Και επειδή τα δάνεια έχουν προτεραιότητα (το απαιτεί αυτό η Τράπεζα), αν κάτι πάει στραβά, αυτός που βάζει τα «ίδια κεφάλαια» έχει μεγαλύτερο ρίσκο να χάσει. Βέβαια, αν πάνε καλά, περιμένει κάτι πολύ παραπάνω από το 11% της Τράπεζας. Μπελάδες, τρεξίματα, άδειες, χαρτόσημα, λαδώματα κλπ. Για το 30% της συνολικής αξίας του Έργου που είναι τα «ίδια κεφάλαια», αυτός που θα τα βάλει, ο «επενδυτής», θέλει 20%, 30%... Τι λέω… Στην Ελλάδα θέλει συνήθως 100%, καθαρό, σε 6 μήνες, αλλά αυτό δεν είναι εφικτό, παρά μόνο εάν είσαι μεσάζων (και για αυτό οι Έλληνες προτιμούν να είναι μεσάζοντες).


Αλλά ας πάμε στο παράδειγμά μας. Ας πούμε ότι το Έργο θέλει €1.000.000 για να γίνει (όλα μέσα, συμβολαιογράφοι, τοπογράφοι, δικηγόροι, χαρτόσημα, χορηγίες κλπ, όλα μέσα). Ας πούμε ότι μπορείς να δανειστείς το 70% με 11% επιτόκιο. Και ας πούμε ότι θα βρεις και το 30% αλλά θα σου στοιχίσει (στο περίπου, αυτό δεν είναι σίγουρο), το αντίστοιχο του 25% ετησίως (υποθέτουμε χάριν απλότητας, ότι αυτά είναι εσαεί).

700.000 x 11% + 300.000 x 25% = 152.000

Αν το έργο του €1.000.000 βγάζει καθαρά €152.000, τα βρήκαμε τα λεφτά. (Αν ξέρεις ότι βγάζεις 152.000 τον χρόνο σίγουρα, κάποιοι θα σου δώσουν 1.000.000. Oh yes. Και να το θυμάστε αυτό... κι να δώσεις και φορολογικά κίνητρα ή δεν ρωτήσεις πόθεν κλπ, θα πήξεις στο χρήμα).

Θα βάλω ακόμα 3 παραμέτρους που θα χρειαστούμε προσεχώς.

Η πρώτη παράμετρος: Εάν πρόκειται, για Μεγάααλο Έργο, η Τράπεζα θα ζητήσει και εγγυήσεις. (Οι εγγυήσεις καλύπτουν αβεβαιότητες). Εάν είναι πολύυυ μεγάλο, τα ίδια κεφάλαια, τα βάζει συνήθως, αλλά όχι πάντα το Κράτος. Αυτό πρέπει να τα καταλάβετε, γιατί οι περισσότερες απάτες σε τέτοιες δουλειές, είναι στο ποιος εγγυάται τι, και πού βγαίνουν τα πολλά λεφτά… Where is the money (αχ παγωτατζή τι μου ‘κανες…). Η λογική λέει ότι είναι στα Ίδια Κεφάλαια. Στην Ελλάδα, δεν είναι πάντα έτσι. Και μερικά πράγματα είναι σίγουρα, και χωρίς εγγύηση, π.χ, το νερό που πίνουμε. Το νερό, είναι "σίγουρο", αν π.χ. η ΕΥΔΑΠ πάρει κάθε πηγή και την βροχή (έχει γίνει αυτό σε μερικές πολτιείες των ΗΠΑ)

Η δεύτερη παράμετρος είναι στην παραπάνω εξίσωση που έβγαλε €152.000 ετησίως (για έργο που κοστίζει €1.000.000). Κι αν δεν βγαίνουν τα 152.000; Πουλάμε παραπάνω, ή ανεβάζουμε την τιμή. Κι αν η τιμή επηρεάζει την ζήτηση, ή άλλα πράγματα κολλάμε, μέχρι να βρούμε την σωστή συνταγή. Δηλαδή, πόσο κάνει, και πόσα πρέπει να βγάζει τον χρόνο για να βγαίνει, κλπ.


Σας κούρασα, αλλά τελειώνω. Οι Τράπεζες, όταν δανείζουν κοιτάνε κάτι που λέγεται «rating», «πιστοληπτική ικανότητα». Αυτά τα δίνουν οι Rating Agencies που σας αρέσει να τις βρίζετε – κακώς. Τα ratings εξαρτώνται από υπολογισμούς και ψυχανεμίσματα. Και εξαρτώνται και από το rating της Χώρας. Ένα έργο, σχεδόν εξ ορισμού, δεν μπορεί να είναι πιο φερέγγυο από την Χώρα στην οποία είναι. Αλλά και για αυτό έχει εξαιρέσεις, σε επόμενο μάθημα.


Αυτό περιέγραψα, το ξέρει οποιοσδήποτε θέλει να αγοράσει ένα καΐκι για να μεταφέρει φουντούκια από το Άγιον Όρος. Παίρνεις το συμβόλαιο από τους αδερφούς, παίρνεις και το συμβόλαιο από τον αγοραστή, πας στην Τράπεζα, βάζεις καμιά υποθηκούλα, παίρνεις το δάνειο, τα ασφαλίζεις κιόλας, μην γίνει καμία στραβή, και γίνεσαι …εφοπλιστής.

Η φωτογραφίες είναι από εδώ, εδώ, εδώ, και εδώ.

Τα …αντιστασιακά, τα έβαλα στην φωτό με τα διόδια, για να κρύψω τα προσωπικά δεδομένα των αυτοκινήτων. Να μην αρνείστε να πληρώνετε διόδια, γιατί κάνετε μεγαλύτερη και πιο εστιασμένη ζημιά (αν είστε αναρχικός) από το να σπάτε τζάμια. Κτυπάει κατ ευθείαν, κέντρο, bull’s eye, εκεί που πονάει… Και είναι ειρηνικό... Αλλά δεν λέω κακίες.., είμαι καλό παιδί -- άριστος μαθητής -- και ούτε έχω όρεξη -- να γίνω ακτιβιστής – χα έγινε ποίημα! Και μην πατήσετε τα πράσινα γράμματα, θα ακούσετε το gummy bear. Εμένα μου έχει κολλήσει).

Και να διευκρινήσω, δεν είμαι κατά ούτε των συγχρηματοδοτούμενων έργων, ούτε κατά των δρόμων, ούτε κατά του Αεριοδρομίου, ούτε κατά των carrier LNG. Ότι γίνονται απάτες από τυχόν αποδέκτες χορηγιών για να συντάξεις συμβάσεων... έεε μικρή η χώρα. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι κατά της μη πληρωμής διοδίων σαν έκφραση αγανάκτησης, ή αδυναμίας πληρωμής. Και νομίζω ότι καταλαβαίνω πώς και ποιόν ενοχλεί, και τι αντίκτυπο έχει. Δύσκολοι οι καιροί. Για όλους.