Η ψυχολογία μας και η ..νομιμότητα

Δεν χρειάζεται να βλέπουμε σκοτεινές συνομωσίες... Ο Μέττερνιχ και ο Κάσλρέη το έκαναν από το 1812. Ο Κίσσιγκερ, τα έλεγε από τότε που ήταν φοιτητής στο Χάρβαρντ, και τα έβαλε στο δυσεύρετο βιβλιαράκι “A World Restored”:

“…Stability, then, has commonly resulted not from a quest for peace but from a generally accepted legitimacy. “Legitimacy”, as here used, should not be confused with justice. It means no more than an international agreement about the nature of workable arrangements and about the permissible aims and methods of foreign policy. It implies the acceptance of the framework of the international order by all major powers, at least to the extent that no state is so dissatisfied that, like Germany after the treaty of Versailles, it expresses its dissatisfaction in a revolutionary foreign policy. A legitimate order does not make conflicts impossible, but it limits its scope. Wars may occur, but they will be fought in the name of the existing structure and the peace which follows will be justified as a better expression of the “legitimate” general consensus...”

Και ο μεν Κίσσιγκερ αναφερόταν στα «Προβλήματα της Ειρήνης 1812-1822 που είχαν ο Αυστριακός Metternich, και ο Άγγλος Castlereagh, οι ΥΠΕΞ των δύο υπερδυνάμεων της εποχής. Φυσικά, και μεταξύ τους είχαν αντιπαλότητα (στα πλαίσια της «νομιμότητας»). Kαι τον Τσάρο Αλέξανδρο προσπάθησαν να ελέγξουν μέσω της «νομιμότητας». Και τους Τούρκους τους είχαν όπως και σήμερα. Και ο Καποδίστριας τους ενοχλούσε. Αυτή ήταν η Νέα Τάξη, στις αρχές του 190ου αιώνα, που προσπαθούσε να συνέλθει από τον Ναπολέοντα και τους πολέμους του (την πρώτη σύγχρονη «Ευρωπαϊκή» αμφισβήτηση στις ελέω θεού Κυβερνήσεις).

Ο Κίσσιγκερ αμφισβήτησε, στο βιβλίο του, την νομιμότητα της στρατιωτικής θεοκρατίας των Οθωμανών, και αμφισβήτησε την «ενταξιμότητα» της τότε Τουρκίας. Τις κινήσεις του Υψηλάντη στα Βαλκάνια, τις είδε (είτε ο Κίσσιγκερ, είτε ο Μέττερνιχ) σαν Ρωσικές κινήσεις στην περιοχή. Η εκτέλεση του Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη ήταν πρόκληση για τον Τσάρο Αλέξανδρο. Η καταστροφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τους Ρώσους θα ήταν απώλεια του ελέγχου της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, αν και με διαφορετικές συνέπειες για την Αγγλική θαλασσοκρατορία και για την Ευρωπαϊκή «υπερδύναμη». Και ενώ η ιστορία αυτή μας αφορά άμεσα, ενδιαφέρον έχει η επισήμανση του Κίσσιγκερ ότι, για τον Μέττερνιχ, «όλα εξαρτώντο από την εκμετάλλευση της ψυχολογίας του αντιπάλου».

Τελικά, ο Μέττερνιχ-ίνδαλμα κατάφερε να ξεχωρίσει την Ελληνική επανάσταση και τον Καποδίστρια από τις Ρώσικες φιλοδοξίες. Ο Castlreagh έγινε εξαιρετικά αντιπαθής στην Αγγλική κοινή γνώμη (ή τα συμφέροντα πίσω από αυτήν). Και αυτό δεν το λέει ο Κίσσιγκερ, το λέει η …Wikipedia και εγώ βλέπω την διάσταση απόψεων στην Αγγλία, που φάνηκε λίγο πριν τον Β’ Π.Π. και με την διαφοροποίηση του Τσώρσιλ – αλλά αυτή είναι άλλη ιστορία.

Ο Castelereagh αυτοκτόνησε τον Αύγουστο του 1822. Αλλά θεωρώ πολύ ενδιαφέρον ότι η μεν Wikipedia μας λέει ότι ήταν άρρωστος και ότι είχε μόλις πει στον Άγγλο Βασιλιά ότι τον «εξεβίαζαν με κατηγορίες ομοφυλοφιλίας», ο δε Kissinger μας λέει ότι είπε στον Βασιλιά, τέσσερεις μέρες πριν αυτοκτονήσει “Sir, it is necessary to say goodbye to Europe; you and I alone know it and have saved it; no one after me understands the affairs of the Continent”. Δύο λίγο διαφορετικές, ποιοτικά, εκδοχές της Ιστορίας, κάθε μία με συμπληρωματική πληροφόρηση.

Έτσι, κατά Kissinger, στην Ελλάδα επετράπη (από Αγγλους και Αυστριακούς) να δημιουργηθεί για να μην έχει ηθικό έρεισμα να κατέβει ο Μόσκοβος στην Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή, και στους δρόμους της Ινδίας, κάτι που θα έφερνε ίσως, τότε, Παγκόσμιο Πόλεμο και (προσθέτω εγώ, θα ήταν κακό για την θεία ισορροπία, και το «ελεύθερο» εμπόριο.

Τα υπόλοιπα, με αυτή ή την άλλη προκατάληψη και εκδοχή τα ξέρουμε. Το πώς αποδείξαμε στις «Μεγάλες Δυνάμεις» ότι εξαγοραζόμαστε ευκολότατα και σχετικά τσάμπα (για αυτούς) το δείξαμε όταν, από το 1824, με το πρώτο «εθνικό» δάνειο είχαμε εμφύλιο πόλεμο για το ποιος θα φάει τα πιο πολλά.

Εάν τον Ρήγα Φεραίο το έφαγαν οι Αυστριακοί, και εάν οι Μαυρομιχαλαίοι ήταν άνθρωποι των Άγγλων, και εάν ο Καποδίστριας ο μόνος «σοβαρός» της εποχής, ελάτε να αναλύσουμε τον Διχασμό, τα Δεκεμβριανά, και την …Κυβέρνηση Παπανδρέου, στην ελέω θεού Πράσινη βαλχάλα.

Ζητώ συγγνώμη, εάν, άθελά μου, συμβάλω «στην εκμετάλλευση της ψυχολογίας μας». Οι συνομωσίες τελικά χρειάζονται, για να μην ...φαινόμαστε.