«ελάφρυνση του χρέους με επιμήκυνση»

 

"Newspeak" (κυριολεκτικά "νέα ομιλία") είναι η ελεγχόμενη, φτιαχτή γλώσσα του απολυταρχικού καθεστώτος στο μυθιστόρημα "1984" του Όργουελ, που είχε σκοπό να περιορίσει την ελευθερία σκέψης.  Σκέψης. Όχι πράξης ή κίνησης ή επιλογής. Σκέψης. Κάι επειδή η σκέψη μάλλον εκφράζεται ή εμπεριέχεται στην χρήση της γλώσσας, η παραποίηση των εννοιών και των λέξεων είναι μάλλον αποτελεσματικό εργαλείο στην παραπληροφόρηση, τον αποπροσανατολισμό και την αποβλάκωση που είναι σημάδια της επιστροφής σε κάποιο νεοφεουδαρχικό και σίγουρα ανελεύθερο ή λιγότερο ελεύθερο status quo.

Η τιμή ενός ομολόγου είναι κάτι που υπολογίζεται (σχεδόν) επακριβώς αν ξέρεις τους όρους (και τον χρόνο) αποπληρωμής.  Λέω "σχεδόν" γιατί για να υπολογίσεις την τιμή πρέπει να έχεις και μια ιδέα του προεξοφλητικού επιτοκίου (που μπορεί να μην είναι το ίδιο με το ονομαστικό, ή το κουπόνι), κι αν είχα άποψη ή στομάχι για τις τιμές των προεξοφλητικών επιτοκίων θα ήμουν ...dealer σε καμιά τράπεζα, ή ...επενδυτής. Επίσης, "σχεδόν" επειδή οι χρηματοοικονομικές θεωρίες που διέπουν όλα αυτά, καταρρέουν όταν υπάρχει φόβος αδυναμίας αποπληρωμών, ή χρεωκοπίας.

Υπάρχει και κάτι άλλο που έχει καταρρεύσει από το 2008 (και μάλλον από 2000, αλλού), και αυτό είναι η κατάρρευση της συντηρητικής λογιστικής που επιβάλλει την καταγραφή ενός περιουσιακού στοιχείου (όπως πχ μιάς απαίτησης για είσπραξη) στα λογιστικά βιβλία στο χαμηλότερο μεταξύ ονομαστικής ή τιμής κτήσης, και (ελεύθερης, ή πραγματικής) αγοραίας αξίας.  Εάν η αγοραία αξία είναι χαμηλότερη από την τιμή κτήσης, το περιουσιακό στοιχείο "απομειώνεται" και αυτός που το έχει, γράφει ζημιά στα βιβλία του. Του χρωστούσαμε 150, είχε απαίτηση για 150, και εάν δεν μπορούμε να δώσουμε τίποτα παραπάνω από 50, χάνει 100 (λογιστικά μεν, πραγματικά δε) και η ζωή συνεχίζεται. Μόνο που με τις τράπεζες σε κρίση (και, μην ακούτε, εξακολουθούν και είναι σε κρίση) κάτι τέτοιες ζημιές πειράζουν την κεφαλαιακή επάρκεια, και "μπούμ" σκάνε τράπεζες και φαύλος κύκλος σκασιμάτων.

Επιμηκύνοντας τον χρόνο αποπληρωμής, μπορεί το εικονιζόμενο μηχανάκι να βγάζει την ίδια "τιμή" (price), για περισσότερες ή και ...εσαεί πληρωμές. Αυτό, σε καθεστώς μη βιώσιμου χρέους, που εκτιμώ ότι βρισκόμαστε εμείς,  είναι ελάφρυνση της τράπεζας, και όχι δική μας. Και φυσικά, κοροϊδία του ορκωτού ελεγκτή, που όμως πληρώνεται από την τράπεζα και σιγά μην θυμάται ότι είναι ανεξάρτητος, ιδίως όταν πέρασε ο ίδιος κανόνες που του επιτρέπουν να παρακάμπτει συνετές πρακτικές.

Η επιμήκυνση, επομένως, μόνο ελάφρυνση δεν είναι. Είναι (α) κοροϊδία των μετόχων της τράπεζας και ημών ων φορολογουμένων, (β) μετάθεση του προβλήματος, (γ) παράταση της φούσκας, (δ) μονιμοποίηση κάποιου είδους εξανδραποδισμού κλπ κλπ. Δεν σχολιάζω εάν είναι η καλύτερη λύση ή όχι. Δεν υπάρχουν "καλές" και "κακές" λύσεις. Υπάρχουν λύσεις που συμφέρουν ή που δεν συμφέρουν κάποιον από τους συμβαλλόμενους, ή που είναι μονομερείς υπέρ αυτού που κάνει κουμάντο. Το χυδαίο είναι το βάφτισμα σαν "ελάφρυνση".

Υπάρχουν και άλλα χυδαία newspeak. Η "απελευθέρωση" της αγοράς ρεύματος ή της ΔΕΗ.  Γενικά κάθε "απελευθέρωση" στην Ευρώπη μετά το 1990. Το κοινωνικό "μέρισμα". Ο "νεοφιλελευθερισμός".  Κάτι σαν το Υπουργείο Αλήθειας...

Και μην ξεχνάτε:  Δεν παίζει μόνο ο Όργουελ, παίζει και ο Χάξλεϋ...