Εθνικές Ανεξαρτησίες και Αυτοκρατορίες

Περίεργο πράγμα η «Ιστορία». Γράφεται, ξαναγράφεται, πάντα υπό την σκοπιά της περιόδου στην οποία ζει ο εκάστοτε συγγραφέας και στις πολιτικές σκοπιμότητες της εποχής του. Τα γεγονότα τα ίδια φυσικά δεν αλλάζουν, αλλάζει όμως η θεώρησή τους και η ερμηνεία τους.

Η Ελληνική Επανάσταση, ας πούμε… Κάθε γενιά μαθαίνει και λίγο διαφορετική εκδοχή. Όχι τόσο στα γεγονότα, αλλά στην ανάλυσή τους, στην ερμηνεία τους και σε συμπεράσματα που έχουν πολιτικές ή γεωπολιτικές σκοπιμότητες. Όλοι κάπως αποδεχόμαστε τον ρόλο των Μεγάλων Δυνάμεων πίσω από την Επανάσταση το 1821, άλλα άντε να ξεχωρίσεις την εξωτερική πολιτική της πιο διάσημης Γερμανίδας στην Ρωσία, για την Πολωνία και την ΝΑ Ευρώπη, το 1770, από τα γαλλικά, ή τα αγγλικά, ή τα αυστριακά, ή τα πρωσικά συμφέροντα. Για τα τουρκικά, ούτε λόγος. Ιδίως, όταν αυτά τα συμφέροντα και οι συμμαχίες άλλαζαν κάθε τρεις και δέκα.


Η Ελληνική Επανάσταση και η Αμερικανική Επανάσταση της έχουν, ίσως, έναν κοινό παρονομαστή: Τον φαινομενικά ατέλειωτο καυγά μεταξύ Άγγλων και Γάλλων για τον έλεγχο του …κόσμου. Και για αυτόν τον καυγά, φταίνε οι ...Γερμανοί, και για την ακρίβεια οι Γερμανοί που είχαν παραμείνει στις Σκανδιναβικές χώρες, και κατέβηκαν νότια σαν Βίκινγκς ή Νορμανδοί και κατέλαβαν την Αγγλία το 1066. Από τότε τσακώνονται οι Άγγλοι (Γερμανοί και αυτοί) με τους Γάλλους, που αν εξαιρέσεις την γλώσσα τους, και αυτοί, ...Γερμανοί είναι. Από τουλάχιστον το 1508, ο καυγάς έχει γίνει παγκόσμιος πόλεμος, με τα κράτη μοιρασμένα σε συμμαχίες εναντίον των υπολοίπων.


Η ανεξαρτησία των ΗΠΑ ξεκίνησε το 1754 σαν Γαλλο-Αγγλικός καυγάς για τον έλεγχο της ...Νέας Γαλλίας, και το 1756 έγινε ο πρώτος πραγματικά παγκόσμιος πόλεμος αφού έμπλεξαν οι πάντες:


Από την μία η Αγγλία, Πρωσία, Ινδιάνοι, τα Γερμανικά κρατίδια Brunswick-Wolfenbüttel, Hannover, Hesse-Kassel και Schaumburg-Lippe και η Πορτογαλία, και από την άλλη η Γαλλία, οι Αυστρο-Ουγγρο-Ισπανοί Απσβούργοι, η Ρωσία, η Σουηδία και το κρατίδιο της Σαξονίας. Ο πόλεμος των Επτά Ετών είχε σαν παράλληλη αιτία τον καυγά για την διαδοχή της Αυστρίας, αλλά ήταν για τον έλεγχο της Βορείου Αμερικής, (και συγκεκριμένα του Ohio Country ), και της Ινδίας. Η Γαλλία και οι σύμμαχοί της έχασαν. Οι Γάλλοι προτίμησαν την Γουαδελούπη και την Μαρτινίκα, από την ...Αμερική, γιατί χρειάζονταν την ζάχαρη(!). Η ενδυναμωμένη Πρωσία έγινε η βάση του Ράϊχ. Η προσπάθεια της Αγγλίας να καθησυχάσει τους νέους Γαλλόφωνους υπηκόους της στην Αμερική και τους Ινδιάνους στις δυτικές περιοχές, την οδήγησε στον να απαγορεύσει την εποίκιση δυτικά των Απαλλαχίων και προκάλεσε έτσι την αντίδραση των δικών της Αγγλόφωνων αποικιών. Και έτσι ξεκίνησε...

Η Αμερικανική Επανάσταση! Η Ανατολική Αμερική είναι ενδεικτική του πως και γιατί ξεκίνησε (το 1775): Στα βόρεια Γάλλοι. Στην Νέα Αγγλία συντηρητικοί και εσωστρεφείς Πρεσβυτεριανοί ψαράδες και έμποροι. Η Βοστώνη πλούσιο εμπορικό κέντρο. Η Νέα Υόρκη είχε Ολλανδούς, Σουηδούς, Άγγλους και Ινδιάνους. Η Πενσιλβανία, περίπτωση: Την γη την είχε δώσει ο Άγγλος βασιλιάς Charles II στον Κουάκερο μπαμπά του William Penn αντί εξόφλησης χρέους! Οι Κουάκεροι ήταν καταπιεσμένοι στην Αγγλία και στην Πενσυλβάνια βρήκαν θρησκευτική και φορολογική ελευθερία. Στα δυτικά της Πενσυλβάνιας είχε Γερμανούς και Ιρλανδοσκωτσέζους (με ελάχιστες αγάπες για την Αγγλία). Η Virginia η Β. και Ν. Καρολίνα και η Γεωργία είχαν πλούσιους καλλιεργητές και εμπόρους καπνού, Αφρικανούς σκλάβους και όχι φίλα κείμενους Ινδιάνους. Ο πόλεμος των 7 ετών, 1756-1763 άφησε την Αγγλία νικήτρια μεν, αλλά με χρέη και με την στρατιωτική παρουσία της εξαντλημένη. Τις αποικίες στην Αμερική τις είχε για φορολογία, για την εξυπηρέτηση και μείωση του χρέους, και έτσι οι Άγγλοι έγιναν ανεπιθύμητοι στην Αμερική, και οι Αμερικάνοι από τότε και με εθνικο-απελευθερωτική βούλα, αντιπαθούν τους φόρους.


Για την Αμερικανική Επανάσταση, υπάρχει άφθονη και εύκολη βιβλιογραφία, και δύο περιλήψεις εδώ και εδώ. Με την πλευρά των "Αμερικάνων" ήταν οι Γάλλοι, οι Ισπανοί, οι Ολλανδοί, και αρκετοί Ινδιάνοι, και με τους Άγγλους ήταν όσοι "Αμερικάνοι" δεν ήθελαν να επαναστατήσουν κατά των Άγγλων (περίπου το 15%-20%), τα διάφορα φιλοαγγλικά Γερμανικά κρατίδια, και οι υπόλοιποι Ινδιάνοι.

ΥΓ. Αν η απαλλαγή από την φορολογία ήταν κίνητρο για την Αμερικανική Επανάσταση, δεν θα μου έκανε εντύπωση αν κάτι τέτοιο ίσχυε και στην Ελληνική. Ωστόσο η Ελληνική Επανάσταση, στην πρώιμη εκδοχή της, έχει σχέση με τον Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο 1768-1774, που μάλλον ξεκίνησε με αφορμή εσωτερικές διαφορές στην Πολωνία, και εξελίχθηκε σε σύρραξη με τον Μουσταφά τον ΙΙΙ να κηρύσσει πόλεμο στους Ρώσους το 1768. Ή Αγγλία τότε στήριξε τους Ρώσους (παρ' ότι οι Ρώσοι ήταν με τους Γάλλους 5 χρόνια νωρίτερα στον Πόλεμο των 7 Ετών, με αντάλλαγμα απρόσκοπτη ναυσιπλοΐα των Άγγλων στον ...Ατλαντικό; με προσδοκία εξόδου από την ουδετερότητα;) Τότε, με την φιλο-ορθόδοξη εξωτερική πολιτική της Ρωσίας, διέπρεψε στο Αιγαίο και ο Alexey Grigoryevich Orlov. Βέβαια, λίγο αργότερα, οι Άγγλοι ήταν ενάντια στους Ρώσους στην περιοχή. Αυτοί οι Άγγλοι και αυτοί οι Ρώσοι... πότε με τον έναν, πότε με τον άλλο... Και οι καημένοι οι Γερμανοί, καταπιεσμένοι στην μέση...

(Οι χάρτες μεγεθύνονται με κλικ)