Πέμπτη 16 Ιουνίου 2016

Η (όχι τόσο) αόρατη κρίση της Γερμανίας --πιο σοβαρή από το ενδεχόμενο Brexit, για την "Ευρώπη"

 
1) http://www.mauldineconomics.com/editorial/germany-may-be-a-bigger-threat-to-the-european-union-than-brexit


Το 48% των Ιταλών θέλουν να βγουν από την ΕΕ (απογοήτευση και ανεργία), το 58% θέλει δημοψήφισμα. Στην Γαλλία το 55% θέλει δημοψήφισμα και το 41% λέει ότι θα ψήφιζε να βγουν.
 Ότι και να κάνει η Αγγλία, έχει διαπραγματευτεί ένα σωρό εξαιρέσεις και είναι θέμα χρόνου να θέλουν όλοι εξαιρέσεις.  Τώρα αναφέρεται ότι με Brexit θα ζητήσει ανεξαρτησία η Σκωτία (παλιά αυτή η ιστορία...).  Αλλά η ωρολογιακή βόμβα είναι η Γερμανία και το πρόβλημα που έχει με τις πολλές εξαγωγές της (βλ. συνέχεια, παρακάτω).  Η Γερμανία έχει αποφύγει για την ώρα την κρίση όλων των υπολοίπων και ειδικά των υπολοίπων εξαγωγέων.  Αλλά τώρα, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ έχει θέσει θέμα και "παρακολουθεί" τα εμπορικά πλεονάσματα και τις μερκαντιλιστικές (δική μου η χρήση της λέξης) 2-3 χωρών μεταξύ των οποίων και η Γερμανία.  Η Γερμανία έχει σωρεύσει εμπορικά πλεονάσματα με από τις ΗΠΑ και ...εεε... το Stratfor λέει, το καημένο, από τουλάχιστον το 2011, που ήταν αγενείς οι Ευρωπαίοι προς τον Gheitner (που είχε έρθει να τους πει να ...χαλαρώσουν).  Εεε... τα λέμε, μια, τα λέμε δυό... Currency manipulation... Them's fighting words... Και λέει ότι έχουν καταχρεώσει τους άλλους Ευρωπαίους και τους έχουν στα κάγκελα... Θα χαλαρώσει η Γκουντρούν ή όχι? Δεν τα έχω ξεχάσει...

2) http://www.mauldineconomics.com/download/germanys-invisible-crisis

το παρακάτω είναι σε περιληπτική ελεύθερη μετάφραση που είναι εντελώς υποδεέστερη από το πρωτότυπο.



Η Γερμανία είναι η τέταρτη σε μέγεθος οικονομία του κόσμου και ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σε απόλυτο μέγεθος στους G20, και οι εξαγωγές της είναι το 46% του ΑΕΠ της (στη Νότια Κορέα είναι το 54%, στην Τουρκία το 25%, στην Ιαπωνία το15% και στις ΗΠΑ το 13%).

Λόγω απόλυτου μεγέθους και μεγάλου ποσοστού εξαγωγών, η Γερμανία πρέπει να έχει τεράστιες εξαγωγές κάθε χρόνο για να διατηρήσει την πολιτική και κοινωνική της σταθερότητα. Και οι εξαγωγές εξαρτώνται από τις ορέξεις των πελατών εισαγωγέων, που από το 2008 και μετά έχουν μειωθεί. Και ενώ άλλοι εξαγωγείς δυσκολεύονται, η Γερμανία έχει καταφέρει να έχει αυξήσει τις εξαγωγές της.  Αυτό ωστόσο έχει αυξήσει τον κίνδυνο να είναι η Γερμανία η επόμενη χώρα που θα αντιμετωπίσει έντονη κρίση με πιθανώς ακραίες αποσταθεροποιητικές και αρνητικές συνέπειες για άλλα Ευρωπαϊκά κράτη.

Και ενώ, επιφανειακά φαίνεται να τα κατα;φέρνουν στην διαχείριση του θέματος, μπορεί να μην γλυτώσουν την κρίση και αυτό έχει σχέση με 1) την γεωπολτική κρίση στην Ευρασία, 2) την σχέση της Ευρασίας με την κατάρρευση των εξαγωγών, 3) την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 4) πώς όλα αυτά συγκλίνουν στην Γερμανία.

Το 2008 έγιναν δύο σημαντικά γεγονότα:  Κατέρρευσε η Λήμαν, και έγινε πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Γεωργίας.  Και ενώ δεν η χρηματοπιστωτική κρίση είναι η τέταρτη κατά σειρά από το τέλος του Β' ΠΠ, ο συνδυασμός της οικονομικής κρίσης με τα γεωπολιτικά δημιούργησε αλληλένδετες κρίσεις σε όλη την περιοχή:  Η Κίνα αντιμετωπίζει επιβράδυνση της οικονομίας της και η Κυβέρνηση προσπαθεί να ισχυροποιήσει τον έλεγχό της και τον ισχυροποιήσει την στρατιωτική παρουσία της στην θάλασσα.  Η Ρωσία αντιμετωπίζει και αυτή οικονομική κρίση και δείχνει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση τόσο στην Μέση Ανατολή, όσο και δυτικά. Η Μέση Ανατολή είναι όλη σε πολτική κρίση με την Συρία και το Ιράκ σε διάλυση και τους εξαγωγείς πετρελαίου σε αποσταθεροποίηση από την πρώση των τιμών του πετρελαίου.

Τέλος, η Ευρώπη είναι σε διάσπαση, με πτωτικές τάσεις σε σαφείς αποφάσεις και απροθυμία των κρατών να ακολουθήσουν κάποια κεντρική αρχή. Η Νότια Ευρώπη είναι σε βαθιά ύφεση με την Ελλάδα να έχει ανεργία πάνω από 20%.  Η Αγγλία έχει δημοψήφισμα για το εάν θα παρεμείνει στην ΕΕ, και σε μέρη σαν στην Καταλονία αυξάνονται οι τάσεις για ανεξαρτησία.  Η κατάσταση είναι ότι η ΕΕ υπάρχει, αλλά όλο και περισσότερο την αγνοούνε.

Οι περιφεριακές κρίσεις είναι αλληλένδετες. Η Ρωσία πιέζει και στην Ευρώπη και στην Μέση Ανατολή, και η Ευρώπη αντιδράει στην Ρωσία και εμπλέκεται και αυτή στην Μέση Ανατολή. Μόνο η Ινδία δεν έχει συστημικές δυσκολίες, παρά τα προβλήματά της. Η υπόλοιπη Ευρασία είναι σε κατάσταση οικονομικής και στρατηγικής αναταραχής.

Η Γερμανία έχει καταφέρει να παραμείνει σταθερή, με χαμηλή ανεργία και μέχρι πρόσφατα ισχυρή κυβέρνηση και με λειτουργικό οικονομικό σύστημα, σαν αποτέλεσμα συνετής διαχείρισης.   Αλλά μπορεί να μην αντέξει στην γενικότερη κρίση των εξαγωγέων.

Η οικονομική κρίση του 2008 ήταν αφετηρία για στασιμότητα διαρκείς στην Ευρώπη και χαμηλή ανάπτυξη στις ΗΠΑ.  Αυτό μείωσε την γενική καταναλωτική ζήτηση με άμεσο αντίκτυπο στην Κίνα (η οποία  χαρακτηρίζεται από χαμηλούς μισθούς και υψηλή ανάπτυξη).  Οικονομίες σαν της Κίνας ξεκινάνε από παραγωγή φθηνών προϊόντων και μετεξελίσσονται σε πιο πολύπλοκα, ακριβότερα προϊόντα.  Αυτή την φάση την πέρασε η Ιαπωνία μεταξύ δεκαετίας 1980 και '90, και παλαιότερα και η Γερμανία και οι ΗΠΑ.  Στην φάση αυτή μπήκε η Κίνα περί το 2008, την ίδια περίοδο που άλλες οικονομίες, με χαμηλότερους μισθούς, είχαν αρχίσει να την υποκαθιστούν, και που η ζήτηση σε Ευρώπη και ΗΠΑ (στις μόνες μεγάλες αγορές) είχε αρχίσει να μειώνεται.  Αυτό είχε σαν αυτόματη συνέπεια το ρίξιμο των τιμών και των περιθωρίων και περαιτέρω δυσκολίες εξυπηρέτησης χρέους. Και την μείωση της ζήτησης (από την Κίνα) πρώτων υλών όπως πετρέλαιο, χαλκός κλπ. Και ενώ μειώθηκε η ζήτηση, η πτώση των τιμών αυτών των πρώτων υλών καθυστέρησε γιατί καθυστέρησαν να μειωθούν οι αγορές αυτών των πρώτων υλών, από την Κίνα.  Η Κίνα τελικά είχε στοιχεία φούσκας.  Στις φούσκες, οι όχι λογικές προσδοκίες διαρκούν  ακόμα κι αφού έχει φανεί το ατελέσφορο, και μετά έρχεται η πραγματικότητα και η φούσκα σκάει. Η δε πτώση των πρώτων υλών με την σειρά της επηρέασε πολύ περισσότερους εξαγωγείς.

Το πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι πρόκειται για μια ζώνη (δήθεν) ελεύθερου εμπορίου με την Γερμανία, την κατ' εξοχήν εξαγωγική μηχανή, στο κέντρο.  Θαυμάσιο για την Γερμανία, αλλά όχι για τις χώρες του Νότου. Υπενθυμίζεται ότι η Γερμανία αφέθηκε να προστατεύσει την οικονομία της, στην δεκαετία του '50, και από φόβο των Σοβιετικών (και οι ΗΠΑ και η Κίνα παλαιότερα).

Το "ελεύθερο εμπόριοτης Ευρωζώνης αφαίρεσε από χώρες το δικαίωμα να προστατεύουν τις οικονομίες τους και οδήγησε και σε άλλες αντιφάσεις. Οι χώρες αυτές χρωστάνε στην Γερμανία, με την λιτότητα δεν μπορούν να αναπτυχθούν και να ξεφύγουν, και με χαλάρωση απλά αυξάνουν το ρίσκο να χρεωκοπήσουν (όσο θα αυξάνουν τον δανεισμό τους).  Το αποτέλεσμα είναι στην εικόνα με τις ανεργίες.

Οι εξαγωγείς πετρελαίου, μετά την πτώση των τιμών, μείωσαν τις αγορές τους από την Γερμανία.

Οι Γερμανοί είναι τώρα παγιδευμένοι σαν εξαγωγική χώρα με μειωμένη όρεξη/δυνατότητα από τους πελάτες της. Οι Γερμανοί ρίχνουν τιμές για να συνεχίσουν να εξάγουν και ψάχνουν για εναλλακτικές και νέες αγορές (και τις ΗΠΑ, από 7,2% το 2008, σε 9,5% το 2015 -- αύξηση που αντιστοιχεί σε υποκατάσταση των Γερμανικών εξαγωγών στην Γαλλία!). Επίσης, φαίνεται μείωση στην απόδοση στα επενδεδυμένα στην ίδια την Γερμανία.  Και ενώ η Γερμανία φαίνεται τώρα να είναι εν τάξει, έχει σημάδια παρόμοια με αυτά της Ιαπωνίας της δεκαετίας του 1980. Και ενώ ό,τι κάνει η Γερμανία για τις εξαγωγές, είναι στην ουσία για την απασχόληση, αρχίζουν και φαίνονται προβλήματα και με τις τράπεζες (πάντα σε συνέχεια της κρίσης του 2008).  Υπάρχουν πολλά δάνεια σε χώρες με δυσκολίες και η Deutsche Bank έχει περίπου $42 τρις στα βιβλία της (και έχει υποστεί και μία υποβάθμιση από την Moody's).  Η Γερμανία έχει έκθεση περίπου €120 δις σε Ιταλικές τράπεζες που και αυτές προβλέπονται να έχουν προβλήματα από κόκκινα δάνεια.  Κρίση στην Ιταλία θα είναι πολύ χειρότερη από την Ελληνική κρίση.

Η Γερμανία αντιμετωπίζει βαθιά οικονομική κρίση που αναβάλλεται αλλά δεν αποφεύγεται και όταν και εάν συμβεί θα έχει παγκόσμιες συνέπειες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: