Η περίπτωση της Δανίας

Αν η Ισπανία είναι μία θλιβερή υπόθεση με τις ΑΠΕ, η μικρή, δήθεν αιολική, Δανία είναι το ίνδαλμα του κ. Παπανδρέου και της εκλεκτής νεράιδας του. Για την Δανία έχω ξαναγράψει, και σήμερα θα εστιαστώ μόνο στο πόσο αιολική ή «οικολογική» είναι ή δεν είναι η Δανία. Θα σας δείξω ότι η Δανία δεν είναι ούτε αιολική, ούτε νεράιδα, αλλά καταφέρνει και εμφανίζεται σαν αιολική, επειδή είναι μία μικρή κουτσουλιά ανάμεσα σε ένα ενεργοβόρο θηρίο και σε δύο υδροηλεκτρικούς παραγωγούς.

Η Δανία έχει πολλά εγκατεστημένα αιολικά, δείχνει μεγάλη αιολική ηλεκτροπαραγωγή και έχει μελετηθεί κατά κόρον από φίλους και εχθρούς των αιολικών. Εμφανίζεται να έχει 3.752 εγκατεστημένα ονομαστικά μεγαβάτ και να έχει παράξει 7,81 TWhr το 2010 (23,8% διαθεσιμότητα, ή capacity factor, εάν προτιμάτε) που αντιστοιχεί σε «21,9% της ζήτησης», αλλά αυτό και παραπλανητικό είναι, και δεν τους μειώνει τις εκπομπές CO2 και τους έχει στοιχίσει πανάκριβα.  Και θα αρχίσω από το «πανάκριβα», γιατί είναι το ευκολότερο. Ο παρακάτω πίνακας είναι από την Ε.Ε. (και μεγαλώνει με κλικ):

Οι Δανοί δεν έχουν το ακριβότερο βιομηχανικό ρεύμα (οι Κύπριοι και οι Ιταλοί το έχουν, που δεν έχουν κάρβουνο! ), αλλά έχουν το ακριβότερο οικιακό.  Και αυτό εξηγείται, αφού η Δανία βασικά καίει κάρβουνο, κωκ, και αέριο και έχει και πάμπολλες φτερωτές.  Τo παρακάτω γράφημα είναι από εδώ, και μεγαλώνει με κλικ:

Αυτό που επίσης δείχνει το παραπάνω γράφημα είναι εισαγωγές ρεύματος και εξαγωγές ρεύματος.  Το κλειδί για τα πολλά αιολικά των Δανών είναι αυτές οι δύο κόκκινες γραμμούλες (που σημείωσα και με ροζ βελάκια). Οι Δανοί εξάγουν ρεύμα από κάρβουνο στην Νορβηγία σε χρονιές που δεν έχει νερά, και χρησιμοποιούν και την Νορβηγία και την Σουηδία (και ίσως την Γερμανία) για «εφεδρεία». Στέλνουν ρεύμα όταν τους περισσεύει και παίρνουν Υ/Η (ή πυρηνικό) όταν δεν τους φτάνει το δικό τους. Έτσι πετυχαίνουν ποσοστό πάνω από 10% της ηλεκτρικής ζήτησης από αιολικά. Προφανώς την πληρώνουν ακριβά αυτή την άσκηση και σε τιμολόγια και σε απώλειες.

Τα τρία παραπάνω γραφήματα είναι η ιστορική παραγωγή ρεύματος, και η δήθεν «μείωση εκπομπών CO2 με την αύξηση των αιολικών» και είναι σημαντικά, γιατί τα χρησιμοποιούν οι πλασιέ αιολικών σαν επιχείρημα, ότι τα αιολικά μειώνουν εκπομπές.

Και από τα δύο πρώτα λείπουν οι εισαγωγές (αλλά δεν πειράζει).  Η περίπου οριζόντια γραμμή είναι η κατανάλωση. Το μπλε κομμάτι, πάνω από την κατανάλωση στο δεύτερο γράφημα, είναι οι "καθαρές εξαγωγές" (εξαγωγές μείον τις εισαγωγές). Το επιχείρημα πολλών αιολικών είναι "να ορίστε, βάλαμε πολλά αιολικά (θαλασσιά γραμμή στα πρώτα δύο, ροζ στο τρίτο)" και μειώθηκαν οι εκπομπές. Παραμύθι!  1) Οι αυξήσεις σε εκπομπές το 1996, 2003 και 2006 είναι αυξημένες εξαγωγές ρεύματος (από κάρβουνο) στην Νορβηγία, που είχε έλλειμμα νερού για τα Υ/Η της εκείνες τις περιόδους.  Οι εξαγωγές διαμορφώνουν τους ρύπους ή μη ρύπους.  2) Από το 1993 και μετά αυξήθηκε, γενικά, η χρήση αερίου.  Αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την ήπια καθοδική τάση εκπομπών CO2 από το 1993 και μετά. 

Και μήπως πάει στον Δανό καταναλωτή το 22% που υποτίθεται ότι είναι αιολικό;  Μπορεί, αλλά όχι πάντα, και όχι απ ευθείας, αλλά μάλλον μέσω Νορβηγίας ή Σουηδίας (με σημαντικά αυξημένο κόστος και με απώλειες μεταφοράς). Φαινομενικά, αν κατάλαβα καλά τις διάφορες αναλύσεις, θα έλεγα όχι, γιατί η εσωτερική αγορά της Δανίας έχει τους ίδιους περιορισμούς που ανέλυσε η Ε.ΟΝ, στην Γερμανία.  Εξαρτάται από το εάν έχει νερά ή όχι η Νορβηγία.  Εάν δεν έχει νερά, όπως το 2006, η Δανία μπορεί να εξάγει όλη της την αιολική παραγωγή (αφού η στοχαστικότητα του αέρα δεν επηρεάζει την υδροηλεκτρική Νορβηγία, αν υπάρχει και άλλη σοβαρή πηγή ρεύματος -- π.χ. κάρβουνο).  Ο Ιανουάριος του 2009, που προφανώς φυσούσε, δείχνει τον ημερήσιο κύκλο του αιολικού ρεύματος, να εξάγεται.  Αυτό δεν είναι κακό, απ' εναντίας.  Απλά, δεν μπορεί να επαναληφθεί σε άλλες χώρες, ακριβώς λόγω της ιδιαιτερότητας της Δανίας να είναι ανάμεσα στις διαδικτυωμένες Σκανδιναβικές χώρες (που έχουν Υ/Η) και την Γερμανία.  Η διαδικτύωση αυτή δεν έγινε για να βάλουν αιολικά οι Δανοί, αλλά για να έχουν ρεύμα οι Γερμανοί, και οι Δανοί απλά επωφελούνται.    Και φυσικά, δεν γνωρίζουμε τις τιμές και λεπτομέρειες, αν και σχεδόν σίγουρα χάνει αυτό με το ακριβό και στοχαστικό (αιολικό) ρεύμα.

Η Δανία είναι μία πραγματικά ειδική περίπτωση, όχι όμως επειδή έχει πολλά αιολικά. αλλά επειδή τροφοδοτεί την Νορβηγία με ρεύμα από κάρβουνο και το αιολικό πλεόνασμα (όταν η Νορβηγία έχει έλλειψη νερού για τα Υ/Η της), και επειδή χρησιμοποιεί τα Υ/Η της Νορβηγίας και της Σουηδίας για «αποθήκευση» και «εφεδρεία». Εξάγει και επανεισάγει.  Αν θέλουμε να γίνουμε Δανία του Νότου, δεν φτάνουν τα χωματουργικά του κυρίου Τσιπουρίδη ή του κυρίου EDF.  Πρέπει να μετακομίσουμε μεταξύ Γερμανίας και Νορβηγίας, ή μεταξύ Γερμανίας και Ελβετίας, ή μεταξύ Βουλγαρίας και Αυστρίας.  Ειδεμή θα μας τρώνε οι απώλειες μεταφοράς (και το υπέρογκο κόστος).

Όταν πρωτοαναφέρθηκα στην Δανία, έγραψα ότι μία από τις βασικές της εξαγωγές είναι πρίγκιπες, και πριγκίπισσες.  Ο νυν διάδοχος της Δανίας μοιάζει καλό παιδί, το πλήρες του όνομα είναι  Frederik André Henrik Christian, Kronprins til Danmark, Greve af Monpezat και έχει έξη νονούς και νονές (και την δικιά μας την τέως) και μαντέψετε τι δηλώνει ότι τον ενδιαφέρει:  Η ...Κλιματική Αλλαγή και η Αειφορία.  Σαν τον άλλο της Αγγλίας!  Και τον Ισπανό αντίστοιχο. Και για τις προίκες αυτών των παιδιών είναι η φασαρία της ...Κλιματικής Αλλαγής!  Θυμάστε που έβαλα τις βασιλικές οικογένειες στην Πράσινη Πυραμίδα Εξουσίας;

Για να κλείσω με την χαριτωμένη αυτή χώρα που με ζαλίζει, οι δύο μεγάλες εταιρίες που φτιάχνουν φτερωτές είναι η Vestas και η ...Siemens (SWP, θυγατρική της γνωστής).  Οι δυο τους (από την Δανία) έχουν περίπου την μισή αγορά φτερωτών, το 90% της παραγωγής τους εξάγεται έναντι μερικών δις ευρώ, απασχολούν μερικές 10άδες χιλιάδες κόσμο, και η δεύτερη ειδικεύεται στις offshore.  Οι Δανοί έχουν και ένα νησάκι που έχει μόνο ΑΠΕ και φράουλες και μία ημι-αυτόνoμη περιοχή γεμάτη καναβουριές και μαστούρια.  Για τον Άγιο Ευστράτιο, ακούω.  Για φράουλες και καναβουριές, μάλλον μεριά Δυτική Πελοπόννησο, χαχαχάαα!

Όσον αφορά στην ...αειφορία του εγχειρήματος. Οι Δανοί έχουν πληρώσει ακριβά σε επιδοτήσεις και σε απώλεια ΑΕΠ, τα αιολικά τους. Η στρατηγική τους είναι (παρέα με τους Γερμανούς)  να πείσουν και τους υπόλοιπους ηλίθιους να κάνουν το ίδιο (για να κερδίζουν από εξαγωγές).  Αυτό με την παραδοχή ότι θα μπει φόρος στο κάρβουνο (στην Ευρώπη, γιατί οι άλλες χώρες δεν ακολουθούν), και ότι θα μπουν δασμοί σε μη Ευρωπαϊκά προϊόντα.  Ωστόσο, η εμπειρία της Δανίας βασίζεται στην σχέση της με τους πολύ μεγαλύτερους γείτονες, ειδικά τους υδροηλεκτρικούς γείτονες. Και η εμπειρία της Δανίας αποδεικνύει ακριβό ρεύμα και θέατρο με τις δήθεν μειώσεις CO2.  Αλλά, αν χρειαστούμε πριγκιπικό DNA...

Υπάρχει αρκετή αρθρογραφία για την Δανία, και βασικά καταλήγει ότι "άνθρακες ο θησαυρός" (ή μάλλον "αιολικά ο θησαυρός".  Για όποιον ενδιαφέρεται:

Wikipedia
Peeling away the Onion of Denmark Wind (έχει τέσσερα κεφάλαια)
Wind Power Variations are Exported
Economist
Why UK Wind should not exceed 10GW
CEPOS Wind Energy: The Case of Denmark
CEESA Danish Wind Power Export and Cost (αυτό προσπαθεί να αντικρούσει το προηγούμενο, αλλά αντι-αντικρούεται από το δεύτερο)

Εγώ δεν καταλαβαίνω τα πολύ πολύπλοκα.  Καταλαβαίνω ακριβό ρεύμα, άλλος χρειάζεται (και μάλλον πλήρωσε) τα χοντρά καλώδια, τρία ξεχωριστά και πολύ μεγαλύτερα δίκτυα για να παρασιτολογούν οι Δανοί, παραμύθι τα περί μείωσης CO2 (που είναι παραμύθι δεύτερου βαθμού -- δείτε το πρώτο διάγραμμα, ποιός καίει πόσο κάρβουνο!!)